ระบบเกษตรผสมผสาน และระบบไร่นาสวนผสม
ระบบเกษตรกรรมที่จะนำไปสู่การเกษตรยั่งยืน
โดยมีรูปแบบที่ดำเนินการมีลักษณะใกล้เคียงกัน และทำให้
ผู้ปฏิบัติมีความสับสนในการให้ความหมายและวิธีปฏิบัติที่ถูกต้อง
ได้แก่ระบบเกษตรผสมผสานและระบบ ไร่นาสวนผสม ในที่นี้จึงขอให้คำจำกัดความรวมทั้งความหมายของคำทั้ง
2 คำ ดังต่อไปนี้
ระบบเกษตรผสมผสาน (Integrated
Farming System) เป็นระบบการเกษตรที่มีการเพาะปลูกพืชหรือการเลี้ยงสัตว์ต่าง ๆ
ชนิดอยู่ในพื้นที่เดียวกันภายใต้การเกื้อกูล
ประโยชน์ต่อกันและกันอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยอาศัยหลักการอยู่รวมกันระหว่างพืช
สัตว์ และสิ่งแวด
ล้อมการอยู่รวมกันอาจจะอยู่ในรูปความสัมพันธ์ระหว่างพืชกับพืช พืชกับสัตว ์ หรือสัตว์กับสัตว์ก็ได้ ระบบ เกษตรผสมผสานจะประสบผลสำเร็จได้
จะต้องมีการวางรูปแบบ และดำเนินการ โดยให้ความสำคัญต่อกิจกรรม แต่ละชนิดอย่างเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมทางกายภาพ
เศรษฐกิจ สังคม มีการใช้แรงงาน เงินทุน ที่ดิน ปัจจัย
การผลิตและทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ
ตลอดจนรู้จักนำวัสดุเหลือใช้จากการผลิตชนิดหนึ่งมาหมุน
เวียนใช้ประโยชน์กับการผลิตอีกชนิดหนึ่งกับการผลิตอีกชนิดหนึ่งหรือหลายชนิด ภายในไร่นาแบบครบวงจร ตัวอย่างกิจกรรมดังกล่าว
เช่น การเลี้ยงไก่ หรือสุกรบนบ่อปลา การเลี้ยงปลาในนาข้าว
การเลี้ยงผึ้งในสวนผลไม้ เป็นต้น
ระบบไร่นาสวนผสม (Mixed/Diversefied/Polyculture
Farming System) เป็นระบบการเกษตรที่มีกิจกรรมการผลิตหลาย ๆ
กิจกรรมเพื่อตอบสนองต่อการบริโภคหรือลดความเสี่ยงจากราคา
ผลิตผลที่มีความไม่แน่นอนเท่านั้น
โดยมิได้มีการจัดการให้กิจกรรมการผลิตเหล่านั้นมีการผสมผสานเกื้อกูลกันเพื่อ
ลดต้นทุนการผลิต และคำนึงถึงสภาพแวดล้อมเหมือนเกษตรผสมผสานการทำไร่นาสวนผสมอาจมีการเกื้อกูลกันจาก
กิจกรรมการผลิตบ้าง แต่กลไกการเกิดขึ้นนั้นเป็นแบบ “เป็นไปเอง”
มิใช่เกิดจาก “ความรู้ ความเข้าใจ” อย่างไร ก็ตามไร่นาสวนผสม
สามารถพัฒนาความรู้ความสามารถของเกษตรกรผู้ดำเนินการให้เป็นการดำเนินการในลักษณะ
ของระบบเกษตรผสมผสานได้
ที่มา : https://sites.google.com/site/banraisrisutus/kestr-phsm-phsan
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น